Geografische aanduidingen

Het EU-recht inzake de bescherming van geografische aanduidingen geeft exclusiviteit aan benamingen van oorsprong; Op grond van enkele EU-Verordeningen kunnen herkomstaanduidingen van landbouwproducten en levensmiddelen door lidstaten worden geclaimd en in de EU worden afgeschermd van gebruik door anderen. De Verordeningen kennen drie soorten aanduidingen: de Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB), de Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) en de beschermde Gegarandeerde Traditionele Specialiteit (GTS).

Doel

Het EU beschermingssysteem is opgezet om:

  • de diversiteit van landbouwproductie aan te moedigen;
  • productnamen te beschermen tegen misbruik en namaak;
  • consumenten te helpen door informatie te geven over het specifieke karakter van producten

De Europese Unie heeft daarom in 1992 een systeem in het leven geroepen voor de bescherming van landbouwproducten en levensmiddelen en wijn. Het systeem biedt de mogelijkheid om oorsprongsbenamingen, geografische aanduidingen en traditionele specialiteiten van landbouwproducten, levensmiddelen en wijn te beschermen.

Voor wat betreft landbouwproducten en levensmiddelen is de regelgeving vastgelegd in de Verordeningen hiernaast. Voor wijn geldt een afzonderlijke andere Verordening.

Wet- en regelgeving

Deze EU-Verordeningen geven een specifieke sui-generis bescherming:
Verordening (EG) nr. 628/2008
Verordening (EG) nr. 510/2006
Verordening (EG) nr. 509/2006

Verordening (EU) nr. 1151/2012. Met ingang van 3 januari 2013 is deze verordening van kracht. Deze verordening vervangt en wijzigt Verordening (EG) nr. 510/2006 en Verordening (EG) nr. 509/2006. De wijzigingen laten het bestaande systeem in stand, maar kennen wel de introductie van een systeem van facultatieve kwaliteitsaanduidingen. De eerste facultatieve kwaliteitsaanduiding betreft ‘product uit de bergen’. De reeds bestaande (hierboven genoemde) uitvoeringsverordeningen zijn op dit moment (juni 2015) nog van kracht en zullen op een later moment vervangen worden.