Databankrecht, wanneer is er inbreuk?

Het auteursrecht op een databank heeft betrekking op de structuur van de verzameling. De auteursrechtelijke bescherming van (de structuur van) databanken geeft de producent/maker het verveelvoudigingsrecht en het recht op openbaarmaking. Het extractierecht is een verbodsrecht terzake van de opvraging of het hergebruik van de databank (art. 2, eerste lid DW).

Er is sprake van inbreuk als een derde deze handelingen verricht zonder toestemming van de rechthebbende, en zonder dat er een wettelijke beperking van toepassing is. De wettelijke beperkingen op de databankrechten geven derden zekere mogelijkheden om (toch) de inhoud van een databank een rechthebbende te gebruiken.

Wettelijke beperkingen

Artikel 5 DW kent drie wettelijke beperkingen.

  • Opvragen voor privé-doeleinden
  • Opvragen ter illustratie bij onderwijs of voor wetenschappelijk onderzoek
  • Opvragen of hergebruiken in het kader van de openbare veiligheid of een administratieve procedure

Bij vergelijking met de wettelijke beperkingen in het auteursrecht valt op dat hun aantal in de DW geringer is. De beperkingen gelden alleen voor de rechtmatige gebruiker van een databank. Zij hebben voorts uitsluitend betrekking op het opvragen dan wel hergebruiken van substantiële delen. Niet-substantiële delen vallen onder de ‘geclausuleerde vrijstelling’ in de artikelen 2 en 4 DW. Daarbij kan onder meer aan nieuwsberichten, citeren, en actuele reportages (wettelijke beperkingen in het auteursrecht) worden gedacht. De informatievrijheid blijft te dezen dus beperkt tot niet-substantiële delen.

Begrippen in het kort

Toegestaan is ten eerste het opvragen voor privé-doeleinden van de inhoud van niet-elektronische databanken (tijdschriftjaargangen, microfiches, fotoverzamelingen e.d.).

Ten tweede is toegestaan het opvragen ter illustratie bij onderwijs of voor wetenschappelijk onderzoek; het moet daarbij gaan om niet-commerciële activiteiten en de bron moet worden vermeld.

Ten derde is opvragen of hergebruiken toegestaan voor de openbare veiligheid of in het kader van een administratieve of rechterlijke procedure.

De artikelen 5a tot en met 5c BW regelen het omzeilen van kopieerbeveiligingen en de informatie betreffende het beheer van rechten op gelijke wijze als de artikelen 29a en 29b AW.