Inleiding modellenrecht

Het Tekeningen- en modellenrecht gaat over de juridische bescherming van een twee- of driedimensionaal productontwerp. Dit IE-recht beschermt voorwerpen met een nieuwe siervormgeving (“design”).

Constructies of vervaardigingswijzen (techniek dus), achterliggende theorieën, systemen, principes, motieven of andere gedachten van voorwerpen vallen dus niet onder de bescherming van het modellenrecht.

Doel

Het modellenrecht dient eigenlijk zowel het doel van innovatie als het doel van markttransparantie. Met andere woorden: er is zowel een innovatie-ratio (een nieuwheids-eis), als een communicatie-ratio (tegengaan van verwarring).

Techniek hoort niet thuis in het modellenrecht. Zo wordt een (schijnbare!)tegenstelling gecreëerd tussen techniek en esthetiek. Met betrekking tot “design” is echter van te voren niet eenvoudig te bepalen, wanneer er nu wél of geen sprake is van een “uitsluitend technische” functie. Producten zijn veelal opgebouwd uit verschillende elementen die de functie van het product bepalen. Elk onderdeel kan een technisch effect of een esthetisch effect bezitten.

Wet- en regelgeving

Het Tekeningen- en modellenrecht is sinds 2006 geregeld in afdeling 3 van het Benelux Verdrag voor de Intellectuele Eigendom (BVIE).

Het Unieverdrag van Parijs regelt de internationale aanvrage via Internationaal Bureau te Genève (OMPI). Let wel: het betreft hier slechts een aanvrage.

Het EU model is geregeld in de EU Modellenverordening die sinds 2002 van kracht is. De Verordening geeft een zelfstandig regime van sancties en rechtshandhaving. In elke lidstaat wordt een zo klein mogelijk aantal bevoegde ‘EU modellengerechten’ aangewezen.